Rate this post

Đột quỵ luôn là nỗi ám ảnh về sức khỏe với mọi nền y tế trên thế giới. Những năm gần đây, nhiều nghiên cứu cho thấy tỉ lệ đột quỵ não ở người trẻ tuổi ngày càng tăng. Hãy cùng Monaco theo dõi và tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Tỉ lệ đột quỵ não của người trẻ hiện nay

Theo Tổ chức Đột quỵ Hoa Kỳ năm 2019, số lượng bệnh nhân đột quỵ ở những người trẻ đã tăng hơn 44% trong 10 năm gần đây. Và khoảng 15% bệnh nhân đột quỵ mỗi năm có độ tuổi từ 18 đến 50.

Tại Việt Nam, tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ tuổi đang có xu hướng tăng lên. Trung bình khoảng 2% mỗi năm. Trong đó số lượng nam giới cao gấp 4 lần nữ giới.

Tại Trung tâm Đột quỵ não – Bệnh viện TWQĐ 108. Trong năm 2020 đã ghi nhận và điều trị trường hợp nhỏ tuổi nhất là 12. Và nhiều trường hợp khác trong độ tuổi thanh thiếu niên bị đột quỵ não.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 15 triệu người mắc đột quỵ não. Khoảng 5 triệu người trong số đó tàn phế vĩnh viễn và 5 triệu người tử vong.

Vậy tại sao người trẻ vẫn bị đột quỵ não? Và cách phòng chống đột quỵ não cho những đối tượng này như thế nào? Tại sao người trẻ vẫn bị đột quỵ não?

Cảnh báo những cái chết do đột quỵ ở người trẻ
Tại sao người trẻ tuổi vẫn bị đột quỵ não?

Những nguyên nhân chủ yếu khiến người trẻ tuổi mắc đột quỵ não theo bệnh lý

Bệnh lý dị dạng mạch máu não

Dị dạng mạch máu não là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên đột quỵ não. Sự phát triển bất thường của mạch máu não có thể gây nên những túi phình. Với thành mạch máu mỏng, là nguyên nhân có thể gây xuất huyết não. Hoặc mạch máu có thể bị bóc tách gây hẹp, tắc mạch – nhồi máu não. Hiện tại là chưa có biện pháp nào thực sự hiệu quả để dự phòng dị dạng mạch não. Những bất thường này có thể phát hiện sớm qua chụp cắt lớp vi tính. Tương phản mạch máu não hoặc chụp cộng hưởng từ mạch máu não.

Rối loạn chuyển hóa mỡ máu

Có khoảng từ 50-60% bệnh nhân nhồi máu não trẻ tuổi có rối loạn chuyển hóa mỡ máu. Có sự khác biệt nhẹ giữa nam và nữ, trong đó nam giới hay gặp hơn nữ. Các nhà khoa học cho rằng tỉ lệ Apolipoprotein B và Apoprotein A- I (ApoB/ApoA-I) có liên quan mật thiết đến nhồi máu não. Người trẻ tuổi với thói quen ăn uống có hại sức khỏe (thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn…). Ngày càng đối diện với các bệnh lý mạch máu lớn và nhỏ sớm hơn (bệnh lý đột quỵ, tim mạch …)

Thiếu niên 17 tuổi bị xuất huyết não nguy kịch | Bệnh Viện Đa Khoa Nông  Nghiệp
Những nguyên nhân chủ yếu khiến người trẻ tuổi mắc đột quỵ não theo bệnh lý

Bệnh béo phì và lười vận động

Các nghiên cứu tại Hoa Kỳ cho thấy khoảng 10% các bệnh nhân đột quỵ trẻ tuổi có thừa cân (chỉ số khối cơ thể BMI >30). Ngoài ra các chỉ số tỉ lệ cơ thể có mối liên quan chặt chẽ đến nguy cơ đột quỵ.

Tại Việt Nam, chưa có nghiên cứu cụ thể về vấn đề này. Tuy nhiên từ 2014 đến 2020, tỉ lệ người béo phì tại Việt Nam đã tăng 33%, đứng thứ 2 trong khu vực Đông Nam Á. Sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế kéo theo chế độ ăn ít lành mạnh hơn. Giới trẻ ngày càng thích ngồi trước màn hình máy tính hoặc ôm điện thoại di động. Thay vì tham gia các hoạt động thể dục, thể thao.

Đái tháo đường và tăng huyết áp

Đái tháo đường gặp ở 30% bệnh nhân đột quỵ trẻ. Và với bệnh tăng huyết áp là khoảng 10%. Đặc biệt ở Đông Nam Á, tỉ lệ bệnh nhân đột quỵ não trẻ tuổi có đái tháo đường lên tới 54.8%. Tại Việt Nam, đang có sự gia tăng nhanh bệnh tiểu đường ở người trẻ, thậm chí với trẻ em. Nhiều ca bệnh được ghi nhận ở trẻ nhỏ từ 9 đến 13 tuổi, thanh niên từ 20 đến dưới 30 tuổi. Thói quen ăn uống, lối sống không lành mạnh, ô nhiễm môi trường. Khiến độ tuổi mắc tiểu đường càng trẻ, thậm chí mới 9 tuổi.

Đột quỵ xuất huyết não có nguy hiểm không? Cách điều trị thế nào?
Đột quỵ não là gì?

Những nguyên nhân chủ yếu khiến người trẻ tuổi mắc đột quỵ não theo thói quen

Uống rượu bia

Uống rượu bia có liên quan chặt chẽ đến sự tăng lên của đột quỹ não ở người trẻ tuổi. Nghiên cứu của Tạp chí Y khoa Lancet (Anh) về tình trạng sử dụng đồ uống có cồn tại 189 quốc gia và vùng lãnh thổ. Giai đoạn 1990 – 2017 cho thấy Việt Nam là quốc gia có tốc độ tăng tiêu thụ rượu lớn nhất thế giới. Gần 90% kể từ năm 2010, gấp khoảng 2,5 lần tốc độ tiêu thụ của Ấn Độ (37,2%). Năm 2017, bình quân mỗi người Việt uống gần 9 lít đồ uống có cồn. Con số này tại Ấn Độ là 5,9 lít; Nhật Bản là 7,9 lít…

Tổ chức Y tế thế giới (WHO – 2008) cũng đánh giá mức tiêu thụ rượu bia của người Việt ở bậc cao so với các quốc gia khác trong khu vực. Ước tính, trung bình mỗi người Việt trên 15 tuổi tiêu thụ 8,3 lít cồn nguyên chất trong một năm. Nhiều hơn người Trung Quốc và gấp 4 lần người Singapore. Tai nạn giao thông, các bệnh lý về gan mật, đột quỵ … dường như chưa đủ để khiến người Việt Nam cải thiện thói quen lạm dụng rượu bia.

Hút thuốc lá

Khoảng 50 % số bệnh nhân đột quỵ trẻ tuổi có hút thuốc lá. Những nghiên cứu mới nhất cho thấy có sự tương quan giữa số lượng thuốc hút mỗi ngày và nguy cơ đột quỵ não. Thuốc lá có chứa khoảng 7000 chất độc hóa học như carbon monoxide, formaldehyde, arsenic và cyanide.

Những chất độc này được vận chuyển vào máu sau khi hấp thu vào phổi làm thay đổi và phá hủy các tế bào trong cơ thể. Những thay đổi của các chất hóa học này làm tăng nguy cơ vữa xơ, tổn thương mạch máu não. Việc thay đổi nhận thức và hành vi hút thuốc của người trẻ chưa bao giờ là dễ dàng. Những nghiên cứu này đang gióng thêm một hồi chuông cảnh báo cho những người đã và đang có thú vui độc hại này.

Nguy cơ gây đột quỵ do mỡ máu tăng cao
Những nguyên nhân chủ yếu khiến người trẻ tuổi mắc đột quỵ não theo thói quen

Kết luận

Vì vậy, ta cần có các biện pháp phòng tránh đột quỵ não kịp thời. Từ các nguyên nhân trên, ta thấy rằng đột quỵ ở người trẻ tuổi có thể được đẩy lùi nhờ những thói quen sinh hoạt lành mạnh như: Tích cực vận động thể dục thể thao, hạn chế sử dụng thức ăn nhanh, các thực phẩm chế biến sẵn, nói không với thuốc lá, hạn chế bia rượu…

Đó là những điều mà thanh thiếu niên Việt Nam có thể dễ dàng thực hiện để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh. Ngoài ra, người trẻ không nên chủ quan cho rằng đột quỵ chỉ xảy ra ở người cao tuổi mà bỏ qua việc thăm khám sớm tại các cơ sở y tế khi có biểu hiện của bệnh lý đột quỵ (yếu liệt tay chân, méo miệng, nói khó …), đây là việc làm hết sức nguy hiểm.

Hãy nhớ rằng đột quỵ não là căn bệnh không chừa một ai và dù ở độ tuổi thấp người trẻ cũng hoàn toàn không miễn nhiễm với đột quỵ